โครงการพระราชดำริ สวนป่าหาดทรายใหญ่

 โครงการพระราชดำริ สวนป่าหาดทรายใหญ่

ตำบลเขาเต่า อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์

1. หลักการและเหตุผล

โครงการพระราชดำริสวนป่าหาดทรายใหญ่ ตั้งอยู่ในบริเวณที่ราบหุบเขาติดชายฝั่งทะเล มีพื้นที่ด้านหน้าลาดเทลงไปจรดทะเล อีก 3 ด้านโอบล้อมด้วยภูเขา พื้นที่โครงการฯ จึงเป็นที่ที่ผสมผสานระหว่างกันของระบบนิเวศภูเขาและระบบนิเวศชายฝั่งทะเล ย้อนหลังไปหลายสิบปีก่อน แผ่นดินแห่งนี้เคยอุดมสมบูรณ์ด้วยพันธุ์ไม้ และสัตว์ป่านานาชนิด แต่ได้ถูกทำลายลงไปจนหมดสิ้น เหลืออยู่เพียงพื้นดินที่แห้งแล้งที่ถูกทิ้งร้างไว้กับความแห้งแล้ง

ปี 2512 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ได้เสด็จพระราชดำเนินมา ณ ผืนดินแห่งนี้ได้ทอดพระเนตรเห็นความแห้งแล้ง จึงมีพระราชดำริ ที่จะฟื้นฟูความอุดมสมบูรณ์ให้เป็นพื้นดินที่สามารถใช้ประโยชน์ได้อีกครั้งหนึ่ง เพื่อเป็นตัวอย่างให้เห็นว่า แม้พื้นที่จะเป็นดินเลวเพียงใดก็สามารถที่จะพัฒนาให้ดีขึ้นได้ด้วยความตั้งใจจริง อดทนที่จะฟื้นธรรมชาติที่เสื่อมสลายไปให้กลับคืนมา จึงเกิดเป็นฟาร์มส่วนพระองค์ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ชื่อว่า “ โครงการฟาร์มส่วนพระองค์หาดทรายใหญ่ ” บนผืนดินที่เป็นพื้นที่ราบ 88 ไร่ รวมกับขุนเขาที่ล้อมรอบสามด้านเป็นเนื้อที่เขตพระราชฐานรวมกัน 1,081 ไร่ โดยมีด้านหน้าทิศตะวันออกจรดทะเล

ปี 2526 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานโครงการแห่งนี้อให้สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เพื่อทรงช่วยฟื้นฟูธรรมชาติทังหมดของผืนดิน ให้กลับคืนเป็นป่าไม้อันอุดมสมบูรณ์ เป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่านานาชนิด ดังนั้น ในเดือนพฤษภาคม 2526 โครงการฟาร์มส่วนพระองค์ หาดทรายใหญ่ จึงได้เปลี่ยนชื่อเป็น “ โครงการพระราชดำริสวนป่าหาดทรายใหญ่ ”

ลักษณะพิเศษของการดำเนินงานของโครงการพระราชดำริสวนป่าหาดทรายใหญ่นั้นก็คือ ธรรมชาติได้ถูกคนทำลายไปจนหมดแล้วคนก็สร้างคืนมา เป็นการต่อสู้เอาชนะธรรมชาติที่ค่อนข้างลำบากมาก เพราะที่นี่แห้งแล้งที่สุดในภาคกลางตอนใต้ การดำเนินงานจึงเหมือนเป็นการเอาชนะธรรมชาติ ส่วนความโดดเด่นของโครงการอยู่ที่ว่าเป็นสถานที่ที่มีความสวยงามตามธรรมชาติในตัว ข้างหลังเป็นภูเขา ข้างหน้าจรดทะเล มีป่า มีสัตว์ มีน้ำจืดภายใน มีทะเล มีภูเขา ค่อนข้างหลากหลาย ธรรมชาติเอื้ออำนวย แล้วมีการพัฒนาเสริมเพื่อให้เกิดความสวยงามยิ่งขึ้น นอกจากนี้ยังเป็นสถานที่ให้ความรู้แก่ผู้เข้าชม ทั้งในด้านพรรณพืช และ สัตว์ป่า

ปัจจุบันโครงการพระราชดำริสวนป่าหาดทรายใหญ่เป็นที่ประทับส่วนพระองค์ ทั้งประทับเพื่อ ทรงงาน และเพื่อทรงพักผ่อนพระอริยาบทอยู่เสมอ เช่นในปี 2543 สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ได้เสด็จมาประทับที่โครงการแห่งนี้ถึง 52 ครั้ง

ด้วยกรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม(สส.)ได้ร่วมกับที่ปรึกษาโครงการพัฒนาตามพระราชดำริจัดทำโครงการหมู่บ้านผลิตอาหาร( Food Bank ) เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนในพื้นที่ที่เป็นถิ่นทุรกันดารใน 2 พื้นที่คือ

1. โครงการสวนป่าเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ณ บ้านพุระกำ/หนองตาตั้ง ตำบลตะนาวศรี อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี

2. โครงการพระราชดำริสวนป่าหาดทรายใหญ่ ตำบลเขาเต่า อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์

กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อมจึงได้ประสานงานมายังกรมทรัพยากรน้ำบาดาลให้ดำเนินการสำรวจและขุดเจาะน้ำบาดาลในพื้นที่โครงการ
พระราชดำริทั้ง 2 พื้นที่

เพื่อเป็นการสนองพระราชดำริ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยกรมทรัพยากรน้ำบาดาลได้เข้าร่วมการประชุมแก้ปัญหาดังกล่าว จึงได้วางแผนการเจาะสำรวจและพัฒนาน้ำบาดาลเพื่อนำน้ำบาดาลขึ้นมาใช้ภายในพื้นที่ดังกล่าวมีหน้าที่สนับสนุนงานและภารกิจต่างๆ เกี่ยวกับด้าน น้ำบาดาล จึงได้จัดทำแผนงานกล่าวขึ้นเพื่อสนับสนุนโครงการพัฒนาตามพระราชดำริจัดทำโครงการหมู่บ้านผลิตอาหาร  ( Food Bank ) และได้จัดส่งเจ้าหน้าที่เข้า
สำรวจพื้นที่เบื้องต้นเพื่อศึกษาความเป็นไปได้ของแหล่งน้ำบาดาลที่จะนำมาใช้สำหรับอุปโภคบริโภค ตามพระราชประสงค์ต่อไป 

ขอขอบคุณ : http://www.dgr.go.th